Үсу. Үсу кезіндегі алғашқы көмек.

Үсу дегеніміз– төменгі температураның ұзақ әсер етуі нәтижесінде тіндердіңзақымдануы.

Үсудің пайда болу себептері:

суықтың;

желдің;

жоғары ылғалдылықтың;

тар және дымқыл аяқ киімнің;

науқастың жалпы жағдайының нашар болуы (қандай да бір ауруға шалдығу, алкогольдік масаю, көп қан жоғалту) және т.б. себептерәсер етеді.

Дене бөліктерінен аяқ пен қолдың саусақтары, құлақ пен мұрын үсікке шалдығуға бейім келеді. Өйткені суықтыңәсерінен дененің осы бөліктеріне қан келу тежеледіде, егер дер кезінде көмек көрсетілмесе ол бөліктердің жасушаларыөле бастайды. Тар аяқ киім, тар киім, тар қолғап, ылғал киім мен аяқ киім адамныңтез үсуіне бірден-бір себеп.
Үсудің төрт кезеңі бар

І деңгейліүсік, үсудің жеңіл түрі - терінің түсініңөзгеруі, жылынғаннан соң ісу, қызару, ауырсыну сезіледі.

ІІ деңгейліүсік теріде мөлдір түсті күлдіреуік пайда болады.

ІІІ деңгейліүсік, теріде қанды күлдіреуік пайда болады, сезімталдық жоғалады. Жазылу өте ұзақ болады, артынша тыртық қалуы мүмкін.

IV деңгейліүсік, үсіктің ең ауыр түрі - тері терең зақымдалады.

Үсу кезіндегі алғашқы көмек.

Алғашқы көмек ең алдыменсуықтың ағзаға әсерін тоқтату керек. Үсік шалған дене бөліктерін белсендітүрде жылыту қажет. Ол үшін науқастыжылы бөлмеге кіргізу, жылыту әсіресе үсіген аймақтарына көңіл бөліп, сол аймақтыңқанайналымын қалпына келтіру. Науқасқа ыстық шай, сүт беруге болады.

Бірінші деңгейлі үсікке шалдыққанда теріні таза матамен қызарғанша сүртіп, зақымдалған жерлерді спиртпен, вазелинмен, маймен сүрту керек. Аяқ пен қол үсісе оларды жылы суда сабындап жуып, спиртпен сүртеміз. Аяқты жеңіл уқалаған пайдалы. Саусақтың ұштары үсісе қолыңызды жылы суға малып (37-40 °С), қызарғанша уқалаймыз.

Үсу кезінде не істеуге болмайды?

Науқасты жылту мақсатында кофе немесе спиртті ішімдіктерді беруге болмайды.

Сонымен қатар үсіген адамды алдын ала жылы температурада жылтып алмай, ыстық сулы ваннаға түсіруге болмайды.

Тері аумағында пайда болған көпіршікті түзілістерді қолдан жаруға болмайды.

Науқасты жылту үшін ашық лаулап тұрған отты пайдалануға тиым салынған.

Осы аталған жылту әдістері үсіген аумақта температураның бірден жоғарылауына алып келіп, ол өз кезегінде кіші капиллярлардың жарылуына, ішкі қан ағудың көріністеріне, тіпті ауыр жағдайға дейін алып келеді.

Үсіктің профилактикасы:ағзаны суық сумен шынықтыру. Бұл қанайналымды жақсартып, суыққа төзімділікті арттырады. Жылы киімдерді кию.

ҚР ІІМ ТЖК «Апаттар медицинасы орталығы»

ММ Қызылорда облысы бойынша филиалдың

фельдшері Мирамбекова Ақмарал.

Фотосурет Википедия сайтынан алынды