ӘМСҚ медициналық қызметтерді қашықтықтан қалай алуға болатындығын түсіндірді
Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры карантиндік шараларға байланысты қазіргі шектеулерді ескере отырып, азаматтарға медициналық қызметтерді қашықтықтан қалай алу керектігін түсіндірді.
Тар бейінді мамандардың кеңестері, телемедицина арқылы консультациялар, сондай-ақ рентгендік суретті қайта оқу, электрокардиограммаларды декодтау енді қашықтықтан қабылдау кезінде де қол жетімді.
Бұрын қашықтықтан кеңес беру созылмалы аурулары бар науқастарды (учаскелік жалпы практика дәрігері, терапевт, педиатр) динамикалық бақылау кезінде қолданылған. Қашықтықтан медициналық қызмет көрсетудің ерекшеліктері 2020 жылғы 17 шілдеден бастап күшіне енген Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы Кодексте (129-бап) айқындалған.
Заманауи технологиялар мен әртүрлі байланыс арналарының арқасында медициналық ұйымдар пациенттерге қашықтықтан қызмет көрсету мүмкіндігіне ие. Алдағы уақытта қашықтықтан көрсетілетін қызметтер тізімі кеңейтілетін болады.
Дәрігердің онлайн-кеңесін қалай алуға болады?
1. Өз емханаңыздың Call-орталығы арқылы немесе басқа байланыс арналары, мобильді қосымшалар арқылы дәрігердің кеңесіне жазылу (бар болса).
2. Кеңес беру күні мен уақытын таңдаңыз. Сонымен қатар, тар маманның қабылдауына жазылу үшін алдымен учаскелік дәрігерден жолдама алу керек, яғни ең алдымен терапевтке/ЖПД-ға қабылдау үшін өтініш беру керек.
3. Таңдалған байланыс арнасы арқылы маманнан белгіленген уақытта қоңырау (аудио немесе видео) күтіңіз.
«Дәрігерден кеңес алу үшін емханаға барудың қажеті жоқ. Ол науқас қай жерде болмасын, қашықтықтан қол жетімді. Бұл жағдайда дәрігер дәрі-дәрмектерге рецепт жаза алады. Аурухана парақтарын, зертханалық зерттеулердің тексерулердің нәтижелерін көруге болады. Яғни, осы қызметтерді алу үшін емханаға келудің қажеті жоқ», – деп ӘМСҚ-да атап өтілді.
Қорда түсіндірілгендей, қашықтықтан медициналық қызметтер диагностика, емдеу, медициналық оңалту және аурулар мен жарақаттардың алдын-алу, сандық технологиялар көмегімен зерттеулер мен бағалау үшін ұсынылады.
Бұл ретте учаскелік дәрігердің қашықтықтан кеңес беруі МСАК медициналық ұйымдарына жан басына шаққандағы норматив төлемі шеңберінде ТМККК тізбесіне, ал нақты көрсетілген қызметтер үшін (ТМККК бойынша қызмет көрсетілетін созылмалы, әлеуметтік мәні бар және инфекциялық аурулардан басқа) МӘМС шеңберінде тар бейінді мамандардың консультациялары кіреді.
Сұрақтар туындаған жағдайда азаматтар Қорға Qoldau 24/7 мобильді қосымшасы арқылы жүгіне алады.
«Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КЕАҚ Қызылорда облысы бойынша филиалдың халықты ақпараттандыру және өтініштерді қарау жөніндегі бөлімі
https://tolqyn.kz/zanalyk/15313-ms-medicinaly-yzmetterd-ashytytan-alay-alua-bolatyndyyn-tsndrd.html
МӘМС: 1 қазанға дейін кімдер жарна төлемейді?
Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына міндетті төлемдер бойынша кімге кейінге қалдырылды және неге кәсіпорын қызметкерлері МӘМС-те медициналық қызмет көрсетуден бас тартуда-бизнестің ең өзекті мәселелеріне жауап береміз.
МӘМС үшін төлемдерді 1 қазанға дейін кім төлемейді және кімдер үшін жеңілдік кезеңі 1 шілдеде аяқталды?
1 сәуірден 1 шілдеге дейін әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына аударымдарды төлеуден мынадай қызмет түрлері бойынша ірі кәсіпкерлік субъектілері босатылды:
– автомобильдерді, жеңіл автокөлік құралдарын, мысалы, мотоциклдерді, автомобиль бөлшектерін, тораптарды және керек-жарақтарды бөлшек саудада сату;
– дәріханаларды, тамақ өнімдерін, сусындар мен темекі бұйымдарын сатуды қоспағанда, ірі сауда желілеріндегі, стационарлық сауда объектілеріндегі, саудаобъектілері болып табылатын мамандандырылмаған дүкендердегі бөлшек сауда;
– жол бойындағы жолақта орналасқан техникалық қызмет көрсету станциялары жүргізгендерді қоспағанда, автомобильдерге техникалық қызмет көрсету және жөндеу;
– әуе жолаушылар көлігі;
– қонақ үйлердің және тұруға арналған ұқсас орындардың қызмет көрсетуі;
– жеке немесе жалға алынған жылжымайтын мүлікті жалдау және басқару, сонымен қатар коммерциялық үй-жайларды жалға беру.
1 сәуірден 1 қазанға дейін МӘМС жарналарын төлеуден босату әрекет етеді және ШОБ субъектілері үшін 29 қызмет түрі бойынша қызметкерлердің сақтандырылуы сақталады:
Заң кеңесшілері, нотариустар, адвокаттар, жеке сот орындаушылары, медиаторлар;
Коммерциялық қызмет және басқару мәселелері бойыншак еңесшілер;
Туристік агенттіктер мен туроператорлар;
санитарлық-эпидемиологиялық, ауруханалық және санаторлық-курорттық ұйымдар;
жеке меншік мектепке дейінгі, бастауыш және орта оқу орындары;
жеке дәрігерлік практика, стоматология;
концерт және театр залдары;
фитнес-клубтар;
тоқыма және үлбір бұйымдарын жуу және химиялық тазалау;
шаштараздар мен сән салондары.
Жеңілдік кезеңі аяқталғаннан кейін (1 қаңтардан 1 шілдеге дейін) бизнес өткен 6 ай үшін өз қызметкерлері үшін аударымдар төлеуі керек пе?
Иә. Жеңілдікті кезең-бұл төлемдерді кейінге қалдыру, оларды төлеу бойынша міндеттемелерді жоймайды. Осылайша, «МӘМС туралы» Заңның 5-бабының 3-тармағына сәйкес, қорға аударымдар және (немесе) жарналар төленбеген тұлғалар міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық көмек алу құқығын алу үшін Қорға төленбеген кезең үшін, бірақ төлеу күнінің алдындағы он екі айдан аспайтын мерзімде жарналарды төлеуге міндетті. Сондықтан жұмыс берушілер өткен 6 ай үшін олардың қызметкерлері МӘМС пакетін пайдалану мүмкіндігіне ие болуы үшін ақы төлеуі қажет.
Қызметкерлерге аударымдардың мөлшері қандай?
Жұмыс беруші қызметкер үшін қызметкердің табысынан 2% мөлшерінде аударымдар төлейді, сондай-ақ қызметкердің есептелген жалақысынан 1% ұстап қалады.
Жұмыс берушіге қызметкерлер үшін аударымдарды уақтылы төлемегені немесе толық төлемегені үшін өсімпұлдар немесе айыппұлдар есептеле ме?
Иә. Өз қызметкерлері үшін жарна аударатын жұмыс берушілер үшін МӘМС бойынша берешек үшін төлем күнін қоса алғанда, мерзімі өткен әрбір күн үшін берешек сомасының 1,25% мөлшерінде өсімпұл көзделген. Егер жұмыс беруші қызметкерге ақы төлемесе немесе оны уақтылы жасамаса, қызметкер МӘМС пакетінен медициналық көмек ала алмаса, оның мәртебесі автоматы түрде «сақтандырылмаған» күйіне өзгереді.
Жұмыс беруші Қазақстанның резиденттері болып табылмайтын қызметкерлер үшін Қорға ӘМС аудару керек пе?
Иә. Егер қызметкер Еуразиялық экономикалық одақ елдерінің (Армения, Беларусь, Қырғызстан, РФ) азаматы болса, жұмыс беруші Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттың және «МӘМС туралы» Заңның талаптарына сәйкес ай сайын қызметкерге аударымдар жүргізуге міндетті.
Жұмыс беруші жарналарды ЖК ретінде дербес аударатын қызметкер немесе АҚС шарты бойынша қызметкер үшін аударымдар жүргізуі тиіс пе?
Иә. Жұмыс беруші қызметкердің қосымша әлеуметтік мәртебесінің болуына қарамастан, өз міндеттемелеріне сәйкес аударымдар жүргізеді. Бұл ретте қызметкер өзі үшін ЖК ретінде 1,4 ЕТЖ-нің 5% – ы немесе 2 975 теңге мөлшерінде, не шарт бойынша алынатын табыстың 1%-ы мөлшерінде АҚС-ның шартшысы ретінде жарналарды аударады. Бұл ретте барлық көздерден алынатын салық салынатын жиынтық табыс 10 ЕТЖ-ден немесе 425 мыңтеңгеден аспауы тиіс.
1 қазанға дейін қызметкерлер үшін аударымдар төлеуден босатылған кәсіпорындардың қызметкерлері МӘМС-тен медициналық көмек ала ала ма?
Ия, мүмкін. 1 қазанға дейін пандемияға байланысты шектеу шараларын енгізуден барынша зардап шеккен экономика секторларында қызметін жүзеге асыратын ШОБ субъектілерінің қызметкерлеріне әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына берілген тізімдерге сәйкес «сақтандырылған» мәртебесі беріледі.
Егер сіз сақтандырылмаған болсаңыз да, сіз мемлекет кепілдік берген тегін медициналық көмек пакетінде медициналық көмекке құқығыңыз бар екенін есте ұстаған жөн. Учаскелік дәрігер, педиатр, жалпы практика дәрігері мамандарының қабылдауы, дәрігерді үйге шақыру, жедел-жәрдем, емхана мен стационар деңгейіндегі шұғыл көмек, әлеуметтік маңызы бар, жұқпалы ауруларды, онкологиялық ауруларды емдеу осы пакетке кіреді және сақтандырылған мәртебесіне қарамастан барлығына көрсетіледі.
МӘМС: дербес төлеушілерден ТОП-6 сұрақ
Әлеуметтік медициналық сақтандырудың тәуелсіз төлеушілері қандай проблемаларға жиі кездеседі және «сақтандырылмаған» мәртебеде не істеу керек - біз азаматтардың ең өткір сұрақтарына жауап береміз.
- Дербес МӘМС төлеуші кім, ол қанша және қайда төлейді?
- Егер азамат еш жерде жұмыс істемесе, әлеуметтік осал санатқа жатпаса, өзін-өзі жұмыспен қамтушы немесе ЖК болып табылмаса, ол медициналық сақтандыру үшін 1 ЕТЖ-нің 5% немесе 2 125 теңге мөлшерінде жарна төлеуі қажет. МӘМС жүйесіне қатысудың бұл тәсілі оралмандар мен ел аумағында тұрақты тұратын адамдарға да қолжетімді.
Жарналарды әр түрлі жолдармен төлеуге болады - екінші деңгейлі банктер және олардың мобильді қосымшалары, «Халық банкі» терминалдары, KASSA 24, QIWI, медициналық мекемелердегі жедел төлем терминалдары, «Қазпошта» АҚ филиалдары, Kaspi.kz мобильдік қосымшасы арқылы.
- Сақтандыру мәртебесін қайда және қалай тексеруге болады?
- МӘМС жүйесіне қатысу мәртебесін немесе сақтандыру мәртебесін бірнеше жолмен тексеруге болады: бұл ретте ең аз ақпаратты-тегін, атын және әкесінің атын, сондай-ақ ЖСН көрсете отырып Қор сайтында (fms.kz), ҚР ДСМ сайтында, https://t.me/SaqtandyryBot телеграм-боттың көмегімен, egov.kz. порталда.
- Егер төлем уақытында жүргізілсе, ал жүйеде сіз сақтандырылмаған болсаңыз, МӘМС жүйесіндегі мәртебеңізді қалай даулауға болады?
- Себептерді нақтылау үшін Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының бірыңғай байланыс орталығына жүгіну немесе Qoldau 24/7 мобильді қосымшасына өтінім жіберу немесе өз өңіріңіздегі қордың филиалына жүгіну қажет. Әрбір жағдай жеке тәртіппен қаралады.
- Егер сіз 1 шілдеге дейін МӘМС үшін жарна аударсаңыз, өткен айлар үшін төлеуіңіз керек пе және ол үшін айыппұлдар мен өсімпұлдар бола ма?
- Иә. Жеңілдікті кезең алдымен 1 наурызға дейін, содан кейін 1 шілдеге дейін төлемдерді кейінге қалдырды, бірақ оларды төлеу бойынша міндеттемелерді жоймады. Осылайша, «МӘМС туралы» Заңның 5-бабының 3-тармағына сәйкес, қорға аударымдар және (немесе) жарналар төленбеген тұлғалар міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру
жүйесінде медициналық көмек алу құқығына ие болу үшін Қорға төленбеген кезеңге төлеу күнінің алдындағы он екі айдан аспайтын мерзімде жарналарды төлеуге міндетті. Сондықтан МӘМС пакетін пайдалану мүмкіндігі болу үшін өткен 6 ай үшін жарна төлеу қажет.
Бұл ретте дербес төлеушілер үшін МӘМС бойынша берешек үшін өсімақы көзделмеген
- Егер Сіз жұмыс істесеңіз, бірақ төленбейтін уақытша демалыста болсаңыз, МӘМС үшін өз бетіңізше төлеуіңіз керек пе?
- Қызметкер үшін аударымдарды жұмыс беруші еңбекақы төлеу қорының 2% мөлшерінде жүргізуі тиіс. Сондай-ақ, жұмыс беруші қызметкерден есептелген жалақының 1% - ын ұстайды. Алайда, коронавирустық инфекция мен карантиндік режимдегі қиын жағдайды ескере отырып, көптеген кәсіпкерлер нөлдік коэффициентпен жұмыс істейді және аударымдар жасауға мүмкіндігі жоқ. Бұл жағдайда сақтандырылмаған болу қаупі жоғары. Уақытша шара ретінде қызметкерлерге жарналарды дербес төлеуші ретінде төлеу ұсынылады.
- Резидент емес тұлғалар Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорына өз бетінше жарна төлей ала ма?
- Мүмкін. Бірақ уақытша тұруға ықтиярхаты және ЖСН болмаған жағдайда, мұндай төлеушілер МӘМС пакетінен медициналық көмек ала алмайды. Оған оралмандар мен ел аумағында тұрақты тұратын шетелдіктер жатпайды.
Егер сіз сақтандырылмаған болсаңыз да, сіз мемлекет кепілдік берген тегін медициналық көмек пакетінде медициналық көмекке құқығыңыз бар екенін есте ұстаған жөн. Учаскелік дәрігер, педиатр, жалпы практика дәрігері мамандарының қабылдауы, дәрігерді үйге шақыру, жедел жәрдем, емхана мен стационар деңгейіндегі шұғыл көмек, әлеуметтік маңызы бар, жұқпалы ауруларды, онкологиялық ауруларды емдеу осы пакетке кіреді және сақтандырылған мәртебесіне қарамастан барлығына көрсетіледі.
«Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КЕАҚ Қызылорда облысы бойынша филиалдың халықты ақпараттандыру және өтініштерді қарау жөніндегі бөлімі
https://tolqyn.kz/kogam/15159-mms-derbes-tleushlerden-top-6-sra.html
МӘМС: БЖТ-ны қандай мөлшерде және қайда төлейді?
- БЖТ дегеніміз не, оның мөлшері қандай, қалай төлеу керек, біз өзін-өзі жұмыспен қамтыған азаматтардың міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіне қатысуының ең өзекті мәселелерін талқылауға тырыстық.
БЖТ кім төлей алады?
- Бірыңғай жиынтық төлемді жеке қосалқы шаруашылық қызметкерлері, отбасылық кәсіпорындардың ақы төленбейтін қызметкерлері және жыл сайынғы айналымы 1 175 АЕК-тен кем немесе жылына 3,2 млн. теңгеден кем қызметкерлері жоқ кәсіпкерлер төлей алады. Басқа жағдайда, бұл төлемді пайдалануға болмайды. Ел аумағында тұрақты тұратындарды және оралмандарды қоспағанда, шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар да жарналарды төлеушілер бола алмайды.
- БЖТ-ны қандай мөлшерде және қайда төлейді?
- Осы жылдың сәуір айында АЕК мөлшерінің ұлғаюына қарамастан, БЖТ мөлшері 1 АЕК немесе қалаларда тұратын жеке тұлғалар үшін – 2 651 теңге және басқа елді мекендерде тұратын жеке тұлғалар үшін – 0,5 АЕК немесе 1 326 теңге деңгейінде қалды. Салық кодексінің 775-бабына сәйкес БЖТ есептеу және төлеу тәртібі тиісті қаржы жылының 1 қаңтарына АЕК мөлшері негізінде белгіленеді. Төленген сома келесідей бөлінеді: 30% – зейнетақы қорына, 40% – ӘМС қорына, 20% – әлеуметтік сақтандыру қорына, 10% – табыс салығын төлеуге кетеді.
БТЖ төлемін әр түрлі жолдармен төлеуге болады – екінші деңгейлі банктер және олардың мобильді қосымшалары, «Халық банкі» терминалдары, KASSA 24, QIWI, медициналық мекемелердегі жедел төлем терминалдары, «Қазпошта» АҚ филиалдары, Kaspi.kz мобильдік қосымшасы арқылы.
- БЖТ төлемегені немесе уақтылы төлемегені үшін айыппұлдар немесе өсімпұлдар бар ма?
- Жоқ. Өзін-өзі жұмыспен қамтыған төлеушілер үшін айыппұл мен өсімпұл қарастырылмаған.
- Егер сіз БЖТ-ны 1 шілдеге дейін төлемеген болсаңыз, өткен 6 ай үшін төлеуіңіз керек пе?
- Иә. Жеңілдік кезеңі алдымен 31 наурызға дейін жарамды болды, содан кейін 1 шілдеге дейін төлемдерді кейінге қалдыру ғана болды, бірақ оларды төлеу бойынша міндеттемелерді жоймады. Осылайша, «МӘМС туралы» Заңның 5-бабының 3-тармағына сәйкес, қорға аударымдар және (немесе) жарналар төленбеген тұлғалар міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінде медициналық көмек алу құқығын алу үшін қорға төленбеген кезең үшін, бірақ төлеу күнінің алдындағы он екі айдан аспайтын мерзімде жарналарды төлеуге міндетті.Сондықтан МӘМС пакетін пайдалану мүмкіндігі болу үшін сізге 1 қаңтардан бастап 2125 теңге мөлшерінде дербес төлеуші ретінде төлем жасау қажет.
- Сіз БЖТ төледіңіз, бірақ МӘМС жүйесіндегі мәртебе «сақтандырылмаған»болып шығады. Неге және не істеу керек?
- Егер сіз БЖТ үшін алғаш рет төлеген болсаңыз немесе салыстырмалы түрде жақында төлей бастасаңыз, бірыңғай ақпараттық жүйе 2020 жылдың қаңтарынан бастап алдыңғы айлар үшін жарналарды төлегенге дейін «сақтандырылмаған» мәртебесін береді. Яғни, міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі жұмыс істей бастаған сәттен бастап.
Егер сіз БЖТ-ны жыл басынан бастап үзіліссіз ай сайын төлесеңіз, бірақ бұл ретте сізде «сақтандырылмаған» мәртебесі болса, Халыққа қызмет көрсету орталығында («Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы) төлем өткендігін нақтылау қажет. Көбінесе жарналар төлеу кезінде қате көрсетілген деректер себеп болады. Болмаса, Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорының бірыңғай байланыс орталығына жүгінуіңіз немесе өтінімді Qoldau 24/7 мобильді қосымшасына жолдауыңыз немесе өз өңіріңіздегі қордың филиалына жүгінуіңіз қажет. Әрбір жағдай себептері әртүрлі болғандықтан, жеке қарастырылады. Каждый случай рассматривается в индивидуальном порядке.
- БЖТ-ны бірнеше ай бұрын алдын ала төлеуге бола ма?
- Жеке тұлғалар бірыңғай жиынтық төлемді төлеушілер болып танылады және төлем жүргізілген күннен бастап және бірыңғай жиынтық төлемді төлеу жүргізілген айдың соңғы күніне дейін «сақтандырылмаған» мәртебесін алады. Сондықтан төлемді уақтылы және ай сайын жүргізу қажет. Алайда, мүмкін болса және төлеушінің қалауы бойынша келесі айлар үшін төлемдер жасауға рұқсат етіледі.
Егер сіз сақтандырылмаған болсаңыз да, сіз мемлекет кепілдік берген тегін медициналық көмек пакетінде медициналық көмекке құқығыңыз бар екенін есте ұстаған жөн. Учаскелік дәрігер, педиатр, жалпы практика дәрігері мамандарының қабылдауы, дәрігерді үйге шақыру, жедел жәрдем, емхана мен стационар деңгейіндегі шұғыл көмек, әлеуметтік маңызы бар, жұқпалы ауруларды, онкологиялық ауруларды емдеу осы пакетке кіреді және сақтандырылған мәртебесіне қарамастан барлығына көрсетіледі.
Мейірбикеге мың алғыс
Қауіпті вируспен бетпе-бет келу оңай дейсіз бе? Әсіресе, қауіпті дерт жұқтырған жандардың өмірі үшін жанын шүберекке түйген медицина саласының қызметкерлері антына адалдық танытуда. Осындай жанның бірі-АЙНАГУЛОВА ЛӘЗЗАТ ӘБУҒАЗЫҚЫЗЫ.
Өз мамандығын ойдағыдай тәмәмдаған мейірімді мейіркеш ЛӘЗЗАТ «Қазалы теміржол ауруханасы» ЖШС, терапия бөлімінің мейірбикесі, бірінші санаттағы білікті маман.
Қауіпті індетпен ауырған жандарға емімен де, жылы сөзімен де шипа дарытқан мейіркеш, жұмыс жасаған уақытында өзін іс тәжірибесі мол сауатты, білікті маман ретінде жақсы жағынан көрсетіп келеді. Тәртіптілігімен, жинақылығымен ерекшеленетін мейіркеш шұғыл жағдайда сауатты әрекет етіп, өз мамандығы бойынша мүлтіксіз іс атқаруда.
Қауіп-қатердің жоғары деңгейлігіне қарамастан халқына адал қызмет етіп жүрген ЛӘЗЗАТ ӘБУҒАЗЫҚЫЗЫНА осы қалпыңыздан таймай, биік белестерді бағындырыңыз деп тілейміз.
Дертке дауа - дәрігер
Жалпы, медицина – жауапкершілігі мол, жүгі ауыр салалардың бірі. Сондықтан кез келген адам біліктілік пен аса шыдамдылықты талап ететін жауапты мамандықты жоғары деңгейде меңгеру оңай емес екендігін мойындайды. Бұл саланың маңыздылығы сол, дәрігердің жұмыс барысында ешқашан қателесуіне болмайды. Сол себепті дәрігерлер үнемі тәжірибелік білімін жетілдіріп, ізденіс үстінде болып, өз саласында ем жүргізудің барлық тәсілдерін жетік меңгеруі тиіс.
Осындай жауапты әрі білікті дәрігерлердің бірі, COVID-19 инфекциясына қарсы күресте алдыңғы шепте жүрген ақ халатты абзал азамат– «Қазалы теміржол ауруханасы» ЖШС, жан сақтау бөлімінің меңгерушісі, дәрігер анестезиолог реаниматолог ҚУАНЫШБАЕВ ЖАСҰЛАН СЕРІКҰЛЫ.
Ерінбей еңбек етіп, өзіне де, еліне де зор пайдасын тигізген ақ халатты абзал жан – өзгелерге үлгі етуге әбден лайықты еңбек адамы. Мамандығына жан дүниесімен берілген білікті дәрігер үшін «ақ халатты абзал жан» деген елдің құрметті атағы ең биік һәм қасиетті ұғым болып саналады. Өз мамандығын жоғары деңгейде меңгерген ақ халатты абзал жанды жұртшылық «алтын қолды дәрігер» деп те атайды. Тіпті, тағдыр салған тауқыметтен енді құтылмаспын деп үмітін үзген жандардың өзін емдеп, дертін жазған білікті дәрігерді антына адал, абыройлы жан десек артық айтқандық емес.
Адал еңбегінің арқасында елдің алғысына бөленіп жүрген білікта маманға зор денсаулық пен сарқылмас сабыр тілейміз.
МЕЙІРБИКЕГЕ АЛҒЫС
Халық денсаулығының мықты болуы – еліміздің медицина саласында еңбек етіп жүрген ақ халаттылардың қолында екендігі мәлім. Осы ретте, ауданымыздың денсаулық саласында жемісті еңбек етіп, халықтың алғысына бөленіп жүрген, «Қазалы теміржол ауруханасы» ЖШС, терапия бөлімінің бірінші санатты мейірбикесі
АХАНОВА ГҮЛСАРА ШАХАНҚЫЗЫна ерекше алғыс білдіреміз.
Жұмыс жасаған уақытында өзін іс тәжірибесі мол сауатты, білікті маман ретінде жақсы жағынан көрсетіп жүрген мейіркеш, COVID-19 инфекциясына байланысты жарияланған төтенше жағдайы кезінде ұйымдастыру жұмыстарына белсене қатысып, халыққа медициналық көмек көрсетіп келеді.
Өз ісіне жауапты әрі қауіпті індетпен күресуде біліктілік танытып жүрген мейіркешке ұзақ өмір мен зор денсаулық тілейміз.
Дертті жеңген жандар
Қазалы теміржол ауруханасының терапия бөлімінде 20 төсек коронавирус инфекциясымен ауырған науқастарға арналды.
Бұл ретте теміржол ауруханасы терапия бөлімінің аға мейіpкеші Ләззат Айнағұлова:
– Алғашқыда күніне 10-15-ке дейін науқас түсті. Дегенмен олардың барлығы коронавирус инфекциясын жұқтырды деп нақты диагноз қойылмаған. Барлығын пневмониямен емдеп шықтық. Түгелі ауыр халде болды, кислородпен тыныс алды. Қолымыздан келгенді аянып қалмадық. Науқас саны көп болған соң 10 күннен жатқызып, температураларын түсіріп, сатурацияларын көтеріп, бірқалыпқа келген соң үйлеріне шығардық. Ары қарай күтіммен барлығы қалпына келеді. Осы кезге дейін теміржол ауруханасынан 32 адам ем алып шықты. Біз дертті жеңген жандардың бүгінгі жай-күйін білмекке телефон арқылы байналысқан едік. Олардың дәрігерлерге айтар алғысы шексіз.
Ербол АҚНИЕТОВ:
– Алдымен сәл суықтап ауырып қалдым. 28 маусым күні дене қызуым көтеріліп, бойымды әлсіздік биледі. Шақырған жедел жәрдем көлігі дер кезінде келіп, теміржол ауруханасына жеткізді. Бір күн жансақтау бөлімінде жаттым. Дәрігерлер тынымсыз еңбек етті. Нәтижесінде келесі күні палатаға ауыстырылдым. Ауруханадан 10 күн дегенде шықтым. Дене қызуым, қан қысымым барлығы өз орнына келді. Әуелі Алла, екінші дәрігерлердің арқасында осы күнге жеттім. Реанимация бөліміндегі барлық қызметкерлерге, терапия бөліміндегі Гүлхан, Жанар апайларға, Айнұр қарындасыма, Ақылбек ініме, басқа да қызметкерлерге алғысым шексіз.
Гүлхан апа өзінің сөздерімен, ақыл-кеңесімен жігер берді, қуаттандырды, өмірге деген құштарлығымды арттырып, үлкен қолдау көрсетті.
Бәріңіз елге төнген індеттен сақ болыңыздар. Дәрігерлер кеңесін тыңдап, шектеулер мен тыйымдарды ұстаныңыздар. Науқастанып жатқан жандарға Алла шипасын берсін, ауырмаңыздар!
Өмірбек ДҮЙІСОВ:
– Мен жақында ғана төтеннен келген ауруға тап болдым. Сол сәтте дертіме шипа іздеп, ақ халатты абзал жандардың көмегіне жүгіндім. Қазалы теміржол ауруханасындағы терапия бөлімінде ем қабылдадым. Бөлім меңгерушісі Бақыт Шалғынбайқызына және барлық бөлім қызметкерлеріне алғысым шексіз. Халықтың қамын ойлап, күн-түн демей еңбек етіп жатқан сіздерге де мықты денсаулық, рух-жігер тілеймін.
«Ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол» ізде деген мақал бар. Барша тұрғындарды қауіпті дертпен жұдырықтай жұмылып күресуге шақырамын. Үйден шықпай, карантин талаптарын қатаң ұстанып, өз-өздеріңізді күтіңіздер.
Қарлыға ҚҰЛСЕЙТОВА:
– Өзім Қазалы теміржол ауруханасының қабылдау бөлімінде жұмыс істеймін. 29 маусым күні температурам көтеріліп, ауруханаға түстім. Бір жақты пневмония деген диагноз қойылды. Дене қызуым 38,5-ке көтерілді. Үш күн бойы антибиотик салды. Жеті күн дегенде ауруымнан айығып, үйге шықтым. Аурухана ұжымына, директордың орынбасары Сейілхан Артықбаев, терапия бөлімінің басшысы Бақыт Айжарықова, аға мейіркеш Үміт Жұмабаева, барлық мейірбикелер мен санитарлық қызметкерлерге алғысым шексіз. Бәрі де аяғынан тік тұрып еңбек етуде. Қажет деп тапқан дәрі-дәрмекті беріп, үзіліссіз ем жасады.
Қазіргі таңда медицина қызметкерлері киіп жүрген қорғаныш киімдерімен жұмыс істеу оңай емес. Оны өзім де киіп көрген соң жақсы түсінемін. Күн-түн демей түрлі қиындыққа қарамай адамдардың аурудан айығып кетуіне күш салып жатқан дәрігерлерге алғысым шексіз.
Бұл күндердің барлығы артта қалып, мамыражай күніміз қайта оралсын. Елде тыныштық, әр отбасында амандық болсын деп тілеймін. Ауырмаңыздар ағайын, сақтанып жүріңіздер.
Қазалы ауданаралык ауруханасының КВИ бөлімі 110 тәулік төсекпен қамтылған. Оның 50-і КВИ карантин,30-ы КВИ провизор, 15-і КВИ инфекция бейіні. КВИ карантин бейіні бойынша – 392, КВИ провизор – 24, КВИ инфекция – 5 адам жатыр. Бүгінгі таңда 442 науқас емделіп шықты. Үй карантинде 184 болып, бақылаудан алынған. Қазіргі таңда 32 адам үй карантинде. Симптомсыз КВИ 35 болып тұр.
Ұлболсын ТАЛАПБАЕВА
https://qazaly.kz/kogam/15044-dertt-zhegen-zhandar.html
Президент медицина қызметкерлерін кәсіби мерекелерімен құттықтады
ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев медицина қызметкерлерін кәсіби мерекелерімен құттықтады, деп хабарлайды ҚазАқпарат.
«Еліміздегі барша медицина қызметкерлерін кәсіби мерекелерімен құттықтаймын! Ауырған жанды емдеу, өмірін сақтау – сіздердің қастерлі еңбектеріңіз. Бүгінде көпшілігіңіз пандемиямен күрестің алдыңғы шебінде жүрсіздер. Қажырлы еңбектеріңіз үшін алғыс айтамын. Аман болыңыздар! Мемлекет сіздерге жан-жақты көмек береді», деп жазды Президент twitter парақшасында.
Еске салсақ, Қазақстанда жыл сайын маусым айының үшінші жексенбісінде медицина қызметкерлері күні атап өтіледі.
Саулық күзетіндегі қырағы қызмет
Әлемде қанша мамандық болса, бәрінің маңызы зор. Әйтсе де, адам жанының арашашысы болған ақ халатты абзал жандардың орны ерекше екені даусыз.
Себебі денсаулық – адамның баға жетпес байлығы. Дәл қазіргі кезде дґрігер қауымының жұмысы бұрынғыдан да қауырт әрі жауапты. Өйткені олар әлемді жайлаған қауіпті індетпен күресте бірнеше ай бойы отбасыларынан тысқары, өз денсаулықтарын қатерге тігіп алдыңғы шепте келеді. Ауруға шалдыққандарға шипа іздеген ақ халаттылар еңбегі қоғам үшін маңызды, әрі абыройлы екені осы сәтте тағы бір мґрте айқындалды.
Індет елге енген сәттен бастап Ел Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев тиімді шараларды қабылдады. Соның арқасында вирус жұқтырғандар саны өзге елдермен салыстырғанда әжептәуір аз болды. Сонымен қатар, Мемлекет басшысы індетпен күресуші мамандарға қаржылай қолдау көрсетуді де тапсырды.
Осының негізінде Денсаулық сақтау министрлігінің арнайы бұйрығының негізінде облыс әкімдігінің қаулысымен аймақтағы індетпен күресуші медицина мамандарына қауіптілік санатына қарай үстемеақы берілді. Кәсіби мереке қарсаңында бірқатар мамандарымыз министрліктің, облыс басшысының марапаттарына ие болды. Бұл біздің дәрігерлерімізді жігерлендіргені сөзсіз. Індеттің қаупі әлі сейілген жоқ. Керісінше, белең алып отыр. Осы орайда аймақ ақ халаттылары халық саулығын қорғау күзетіндегі міндеттерін мүлтіксіз атқара бермек.
Сыр медицинасы заман талабына сай жарақтанып, дамып келеді. Мәселен, бүгінде саланы медициналық-техникалық құрал-жабдықтармен жарақтандыру 75,78%-ті құрайды. Аталған көрсеткіш 2016 жылы 63,76%, 2017 жылы 66,41%, 2018 жылы 70,93%, былтыр 75,22 процентпен қорытындыланды. Биыл бұл үрдіс жалғасын тауып, 105 дана медициналық техника алу жоспарлануда.
Бүгінгі таңда облыс халқына 2423 дәрігер, 9528 орта буын маман қызмет көрсетеді. Аймақтың денсаулық сақтау саласында дәрігер мамандар жетіспейді. 2018 жылдың 1 қаңтарына тапшылық 205 дәрігерді, өткен жылы 137 дәрігерді құраса, осы жылы 162 дәрігерді құрап отыр. Бұл тенденция республика көлемінде байқалады.
Соңғы кезде мамандар тапшылығы елді мекендермен қатар облыс орталығында орналасқан көпсалалы мамандандырылған медицина ұйымдарында орын алып отыр. Мамандық бойынша жіктегенде, негізінен 47 аймақтық дәрігер, 26 анестезиолог-рениматолог, 8 неонатолог, 8 психиатр, 5 фтизиатр, 5 балалар хирургі жетіспейді. Десе де, облыс әкімінің қолдауымен өңірде маман тапшылығын азайту мақсатында біршама жұмыстар атқарылуда. Осы орайда облысымыз әлеуметтік қолдау шараларын жүзеге асыру бойынша республикада алдыңғы қатарда екендігін атап өткен жөн.Қолданыстағы жергілікті мәслихат шешімімен бекітілген «Әлеуметтік көмек көрсету, мөлшерін белгілеу және мұқтаж азаматтардың жекелеген санаттарының тізбесін айқындау» қағидаларына өзгерістер енгізіліп, 2016 жылдан бастап медицина мамандықтары бойынша облыс әкімінің гранты тағайындалып, 62 резидент 8 жоғары медициналық білім беру орнында оқуларын жалғастыруда. Биыл олардың 15-сі бітіріп келеді. Бұдан бөлек, облыс әкімінің тікелей қолдауымен Ақтөбе мемлекеттік медицина университетінде 2018 жылы 30, 2019 жылы 40 жалпы тәжірибелік дәрігерді даярлауға облыстық бюджеттен қаражат бөлінді. Бұл шаралар өз кезегінде саланың дәрігерлермен қамтамасыз етілуіне оң септігін тигізетін болады.
Ал былтыр аймақтың медициналық ұйымдарына 95 жас маман жұмысқа қабылданып, олардың 43-і (4,3 процент) ауылдық елді мекендерге жолданып, (2018 жылы 130, 68-і немесе 52,3 проценті елді мекендерге) жұмыс атқаруда. Жас мамандардың жұмысқа орналасуы өткен жылы алғаш рет Денсаулық сақтау министрлігі мен «enbek.kz» электрондық порталы арқылы жүргізіліп, мамандар өз таңдауларын жасады. Бұл өз кезегінде жас мамандардың инфрақұрылымы дамыған республикалық маңызды қалаларда орналасқан Ұлттық орталықтарда не емханаларда қалуына мүмкіндік беріп, сәйкесінше өңірлерде қызмет етуге ниетті мамандардың үлес салмағының азаюына әкеп соқтырды. Ауылдық жерлердегі медицина ұйымдарында жұмысқа қабылданған мамандарға Үкімет қаулысына сәйкес республикалық бюджет қаражаты есебінен көтерме жәрдемақы және тұрғын үй сатып алуға немесе салуға бюджеттік кредит беріліп келеді.Байқоңыр қаласында 2018 жылдың мамыр айында ашылған қазақстандық көпбейінді қалалық ауруханада дәрігерлер тапшылығы орын алған. Облыс әкімінің тапсырмасымен салынған әлеуметтік сала қызметкерлеріне арналған 5 көпқабатты тұрғын үйден 12 пәтер дәрігерлерге бөлінді. Нәтижесінде 9 дәрігер сырттан келіп, тұрақтады. «Халық денсаулығы және денсаулық сақтау жүйесі туралы» Кодексінде жергілікті атқарушы органдардың құзырына жергілікті бюджет қаражаты есебінен елді мекендерге жолданған медицина және фармацевтикалық қызметкерлерге әлеуметтік қолдау шараларын көрсету қарастырылған. Осы орайда орын алған дәрігерлер тапшылығын ескере отырып, мәселе облыстық мәслихаттың кезекті отырысында қаралып, өңірге аса қажетті мамандықтар бойынша көтерме жәрдемақы бөлу үшін жергілікті бюджеттен биылға тиісті қаржы қарастырылды. Өңірге мамандарды тарту және тұрақтандыру бағытындағы жұмыстар жүйелі түрде жалғасын табатын болады. Бұл өз кезегінде, саланың білікті кадрларымен қамтамасыз етілуіне ықпал етіп, сәйкесінше халыққа көрсетілетін медициналық қызмет сапасы мен қолжетімділігі жақсаратын болады. Медицина саласына келіп жатқан жастар көп деп айта аламын. Ал оларды ауылдық жерлерге көптеп тарту бағытында мемлекет тарапынан жүргізіліп жатқан жұмыс та, көрсетіліп жатқан көмек те аз емес.
Жалпы денсаулық сақтау саласы асқан жауапкершілікті талап ететін сала десек, дәрігер – сол жауапты арқалаған адам өмірінің арашашысы. Осы ретте, бүгінгідей әлемді жайлаған індетпен күресуде мамандарымыздың еңбегін ерекше атап өткім келеді.
Барша әріптестерімді келе жатқан «Медицина қызметкерлері күні» мерекесімен құттықтаймын! Халық денсаулығын ойлап, күні-түні қызмет етіп жүрген әріптестерімнің еңбегіне ризашылығымды білдіремін. Ел игілігі жолындағы еңбектеріңіз әрдайым нәтижелі, мерейлеріңіз үстем болсын!
Жақсылық ӘБДУСАМЕТОВ,
облыстық денсаулық сақтау басқармасының басшысы
https://syrboyi.kz/densaylik/sawlyq-kuezetindegi-qyraghy-qyzmet-41553/